Online winkelen is door de coronapandemie alleen maar nóg populairder geworden. Nederlandse webshops maken gezamenlijk zo’n 104% meer omzet dan een jaar geleden. Betalen kon al op allerlei manieren: via iDEAL, PayPal of de traditionele bankrekening. Daar komt nu steeds vaker een nieuwe betaaloptie bij: nu alvast kopen en pas later betalen. Een soort kopen op afbetaling, maar dan zonder rente en met meer zekerheid. Tenminste, zo stellen de aanbieders van betaalopties als Klarna en AfterPay. Maar wat zijn de risico’s die aan zulke betaalopties kleven?
De reden voor dit soort betaalopties lijkt simpel. Webshops willen zoveel mogelijk drempels om te bestellen wegwerken. De betaling kan er daar één van zijn. Niemand staat te springen om een forse factuur in zijn mailbox en veel mensen moeten even slikken als ze voor een nieuwe gadget eerst geld vanaf hun spaarrekening moeten opnemen om die nieuwe aankoop te financieren.
Wie zijn aankoop pas later hoeft te betalen, heeft bij de bestelling die drempel niet. Ding is wel: betalen zal je alsnog moeten doen. Maar dan pas later, als je de aankoop eenmaal een tijdje in huis hebt. Maakt dat de appel minder zuur?
Klarna is een van de betaalmethodes die later betalen mogelijk maakt. Klarna schiet je betaling voor, waardoor je zonder ook maar een cent te hoeven overmaken alvast kunt bestellen.
Kopen op afbetaling kennen we allemaal wel. De forse rentes die daar vaak bij komen kijken ook. Postorderbedrijven zijn er in het verleden rijk mee geworden. Het verschil tussen die postorderkredieten en zo’n ‘later betalen’-app is dat een app als Klarna geen rente rekent voor het voorschieten van je aankoop. In plaats daarvan dragen de winkeliers veelal zelf de kosten die met deze betaaloptie gepaard gaan. Ze hopen dat zo’n ‘later betalen’-optie hen meer bestellingen en dus meer omzet oplevert, die de extra kosten meer dan goed maakt.
Klarna is een Zweedse start-up die inmiddels met zijn waarde rond de € 31 miljard zeker geen starter meer genoemd mag worden. Inmiddels heeft de app Klarna zo’n 1,1 miljoen actieve gebruikers in Nederland, voornamelijk vrouwen en millennials. Naast Klarna is ook AfterPay in Nederland een bekende speler die de ‘nu kopen, later betalen’-optie aanbiedt.
Wilko Klaassen, directeur van Klarna in Nederland en België, stelt dat gemak en zekerheid de belangrijkste speerpunten zijn van het bedrijf. “Dat het bestelde product echt aankomt en naar wens is”, geeft hij in een artikel in De Volkskrant mee als belangrijkste doelen van het platform. Bij apps als Klarna wordt de factuur meestal pas na de 14 dagen bedenktijd betaald. Als je zeker weet dat je het product wilt houden dus.
Ook kun je ervoor kiezen om je aankoop gespreid te betalen. Dan ben je er wel wat meer aan kwijt dan wanneer je in één keer het hele bedrag betaalt.
Klinkt heel handig in gebruik, zo’n betaalapp waarmee je nul omkijken hebt naar je betaling en de zekerheid hebt dat er pas geld wordt afgeschreven als je het product wilt houden. Maar er zitten ook een paar haken en ogen aan. Onder meer schuldhulpverleners maken zich zorgen, vooral om de jonge doelgroepen die massaal van dit soort betaalopties gebruik maken. In principe is zo’n betaling achteraf een kortlopend krediet. Het maakt het mogelijk om dingen te bestellen zonder daarvoor direct geld op de plank te hebben liggen.
Daardoor wordt het normaler om geld te lenen, ook voor kleine aankopen die je misschien niet per se nodig hebt. Dat met als risico dat je een betaling mist en daardoor meer kans hebt op schulden. Als je niet kunt betalen, ga je namelijk ook een incassotraject in. Niet meteen na die 14 dagen, maar wel op termijn.
Daarbij speelt ook nog mee dat bedrijven als Klarna en Afterpay niet onder het toezicht van de Autoriteit Financiële Markten vallen, iets wat wel het geval is bij kredietverstrekkers. Wanneer je als consument bij een kredietverstrekker meer geld leent dan je kunt dragen, dan is de verstrekker je verplicht je te helpen bij de terugbetaling. Voor apps als Klarna en Afterpay geldt dit niet. Dat geeft minder zekerheid als je in de problemen komt met terugbetalen.
Tegelijkertijd lijkt er tot nu toe relatief weinig sprake te zijn van wanbetalers en incassotrajecten. Wellicht zijn de angsten dus ongegrond en gebruiken vooral consumenten die zich een aankoop wél kunnen permitteren deze betaalopties. Volgens Remko Best, directeur sales bij AfterPay, loopt slechts 0,4 tot 0,5% van de transacties via de app uit op een incassotraject. Bij onder meer energiecontracten ligt het percentage wanbetalers een stuk hoger.
Bron: De Volkskrant